MAGIJA OD VUNICE
Kad se Brankini prsti pokrenu čarolija počinje!
Njeni radovi kao da su upravo izašli iz neke od najljepših bajki, a njeno umijeće da od vunice stvara čuda nikoga ne može ostaviti ravnodušnim.
Životinjski i biljni svijet stvoren iglom i vunicom rezultat su dugogodišnjeg rada, usavršavanja tehnike filcanja i potrage za pravim materijalima.
Branka Pajović po zanimanju je diplomirani muzičar i primijenjena umjetnica koja se nakon školovanja u Beogradu i rada u Velikoj Britaniji vratila u rodni kraj svog oca – Žabljak.
„Vratila sam se u grad iz kojeg potiče moj otac, prija mi život ovdje u prirodi i u skladu sa njom. Od malena sam voljela da radim sa iglom, pa sam probala vez, šivenje, heklanje. U potrazi za idealnim materijalom i načinom kreativnog stvaranja, kreirala sam i pravila nakit, slikala porcelan… Prije nekoliko godina ovdje na Durmitoru počela sam da radim sa vunom koristeći tehniku filcanja ili pustovanja vune koje se radi posebnom iglom“, objasnila je ona.
Pored figurica životinja i biljaka Brankini prsti sa vunom „slikaju“ i prava umjetnička djela. Durmitorski pejzaži i priroda su joj inspiracija, pa tako vunom stvara planinske vrhove, šume, detalje iz svakodnevnice stanovnika ovog kraja.
„Pustovanje, odnosno filcanje vune radi se bockanjem sitnim pokretima koji čine da se vlakna spajaju i uvezuju i na taj način oblikuju. Slika nastaje tako što se dodaje pramen po pramen vune u boji, isto kao kad slikar radi temperom, vodenom bojom, ali umjesto četkice ja koristim iglu. Ova tehniku se praktikuje širom svijeta, a ja sam je učila sama uz pomoć brojnih tutorijala sa intereneta“, objašnjava Branka.
Za svaki ručni rad i hobi potrebna je želja, vrijeme i strpljenje. Ipak, Pajović ohrabruje i mlade i starije da se posvete i iskažu svoju kreativnost i talenat koji su negdje nekada možda zapostavili. Pored sticanja vještine izrade predmeta, oni koji se bave ručnim radom podržavaju stare zanate, ali i razvijaju svoju kreativnost koja pozitivno utiče na psiho – fizičko zdravlje.
„Očuvanje tradicije je veoma bitno. Ono što sam primijetila kroz svoj rad i radionice koje sam radila, organizovala i pohađala, je da žene, koje su najčešće i prisutne na radionicama, nemaju dovoljno slobodnog vremena. Preko dana rade, a nakon toga ih i kod kuće čekaju obaveze. Ručni rad nije nešto što može na brzinu da se radi. Potrebno je da budete raspoloženi, da osmislite šta želite da kreirate, da pripremite materijal, a onda bar najmanje jedan sat dnevno slobodnog vremena za izradu“, objasnila je ona.
Da bi se održala tradicija izrade kvalitetnih, unikatnih predmeta od prirodnih materijala koji će biti spoj tradionalnog i modernog važno je da zanatlija, umjetnik, preduzetnik zna da od svog rada može imati koristi i samim tim mu se posvetiti. Branka objašnjava da je to nekad mnogo više od osam sati dnevno, te da je za ljude koji se bave ručnim radom i tradicionalnom izradom predmeta potrebna podrška lokalne zajednice i institucija.